Document Type : Orginal Articles
Author
Department of English, College of Language and Humanities, Garmian University, Kurdistan Region – Iraq
Abstract
The shrines and sacred monuments of the Kakais in South Kurdistan have a deep-rooted and ancient history. However, the ownership and historical legitimacy of these sites remain ambiguous, and few researchers have undertaken serious efforts to study or validate them. Some of these monuments are now on the verge of extinction, despite their significant role in the Yarsan religious culture.This study aims to explore the historical development of Kakai shrines and sacred monuments. The research is divided into three main sections. The first section focuses on the early Kakai families who contributed to the spread of the Yarsani faith, particularly the lineage of King Ibrahim. The second section examines the historical and geographical context of major Kakai shrines in South Kurdistan, such as the shrine of Bawa Mahmoud in Khanaqin, Bawa Gazi in Mandali, Bawa Shaswar in Kifri, and Bawanur in the Bawanur district. The final section analyzes the religious significance of these sites within the Yarsani tradition This study employs primary sources from the Yarsani religion, including the holy book Saranjam, to conduct a historical analysis and provide evidence for the authenticity and importance of these sacred sites.
Keywords
Article Title [کوردی]
مەزار و شوێنەوارە پیرۆزەکانی کاکەیی باشووری کوردستان بە نمونە
Author [کوردی]
- محمد طالب شريف
بەشى زمانى ئینگلیزى، کۆلێژ زمان و زانستە مرۆڤایەتییەکان ، زانکۆ گەرمیان ، هەرێمی کوردستان – عێراق
Abstract [کوردی]
مەزار و شوێنەوارە پیرۆزەکانی کاکەیی لە باشووری کوردستان مێژوویەکی دێرینی هەیە ئەو شوێنەواران کە تا ڕادەیەک خاوەندارێتیان بەناڕونی ماوەتەوە ،بەڵام تا ئێستا هێچ توێژەرەیک هەوڵی ساغکردنەوەی ئەو شوێنەوارانەی نەداوە ئێستا بەشێکی لە لێواری لەناوچووندان هەندێکی تریان ، لە لایەن گروپەو مەزهەبەکانی ترەوە بە بی هیج بەڵگەیەکی سەڵمێنەر خاوەنداریتی دەکەن، شوێنەواری و مەزارگەکانی کاکەییی لە کەلتوری ئاینی یارسانەکان جێگایەکی پیرۆزییان هەیە. ئامانج لەم توێژینەوەیە پێداچوونەوەیەکی مێژووییە لە سەردەمی دروستبوونی ئەو مەزارگەو شوێنەوارە پیرۆزانەی کاکەییەکان. بؤ ئەمەمەبەستە توێژینەوەکە لە سێ بەش پێکهاتوە لە بەشی یەکەمدا باس لە بنەماڵە سەرەتاییەکانی کاکەییەکان کراوە کە لەباشوری کوردستان ڕۆڵیان هەبوو، لە بڵاوکردنەوەی ئاینی یارسانیدا بەتایبەت بنەماڵەی شا ئیبراهیم لەگەڵ ئەوەشدا باسی پلەبەندی کۆمەڵگەی کاکەییەکان خراوەتەڕوو. لە بەشی دووەمدا باس لەشوێنەواری مەزارگە پیرۆزەکانی کاکەییە دەکەین لە باشووری کوردستان لە رووی مێژووی و جوگرافییەوە وەک مەزارگەی باوەمحمود لە خانەقین، باوە گەزی لە مەندەلی، باوەشاسوار لە کفری ،باوەنوور لە ناحیەی باوە نوور چەندین مەزارگەی تری لە ناوچەکانی هەورامان و شارەزوور و پیرەمەگروون و کەرکوک.لە بەشی سێیەمدا هۆکارەکانى گەشەنەکردنى گەشتیارى ئاینى بۆ سەر مەزارگەو شوینەوارە پیرۆزەکانى یارسان . لەم توێژینەوەیەدا بەسود وەرگرتن لەسەرچاوە سەرەتایەکانی ئاینی یارسانی و کتێبی پیرۆزی(سەرئەنجام)ی کاکەییەکان شیکاری مێژوویی بۆ سەلماندن و ساغکردنەوەی ئەو شوێنەوار و مەزارگانەی کاکەییەکان ئەنجامدەدرێت .
Keywords [کوردی]
- مەزارگە
- کاکەیی
- یارسان
- باوەمحمود
)