Document Type : Extracted from a master's thesis

Authors

• Shaima Taha ¹
• Saya Salam ²

¹ -

² University of Selmani, Collage of Human Science, Geography department,

Abstract

This study in the field of applied geomorphology focuses on the process of water erosion and its forms and the ability of the river to erode and the ability of the river to transport sediment, based on two models (SPI) (river erosion index) and (STI) (the index of the river's ability to transport sediment), and the study was applied in the Basni region, affiliated to Sulaymaniyah Governorate, specifically in Sharbazher district, with a total area of (351) 1 km². 1 km², the aim of this study is to show or reveal the extent of the seriousness of the erosion process and the factors affecting the behavior of the process, in which the descriptive and analytical method was used to measure the erosion process and the factors affecting it. As for the SPI model, there are five levels and categories of erosion in the Basniyeh region, ranging from very weak (243.3 km²) (69.3%) of the study area, to very strong (8.5 km²) (2.4%) of the study area, where areas with very strong erosion are concentrated in mountainous areas and mountain waistlines such as (Swrkew, Gmo, Hazarkanian, and Bewre).
As for the STI model, there are five levels of sediment transport in the Basniyeh area, ranging from very weak (204.1 km²) (58.1%) of the study area, to very strong (7.2 km²) (2.1%) of the study area.

Keywords

• Spatial variation
• Sediment Erosion and Transportation
• (SPI) and (STI) models
• Basniyeh region

Article Title [کوردی]

شیکردنەوەی کاریگەری کرداری ڕووبار لەسەر ڕاماڵین و گواستنەوەی نیشتەنی لە ناحیەی باسنێ

Authors [کوردی]

• شەیما طە ¹
• سایە سلام ²

¹

² زانکۆی سلێمانی، کۆلێژی زانستە مرۆڤایەتییەکان، بەشی جوگرافیا.

Abstract [کوردی]

ئەم توێژینەوەیە لەبوارى جیمۆرفۆلۆجیایە لە بابەتی پرۆسەی ڕاماڵینی ئاوی شێوەكانی و دەرخستنی توانای رووبار بۆ ڕاماڵین و توانای ڕووبار بۆ گواستنەوەی نیشتەنیەكان پشت بەست بە هەردوو مۆدێلى (SPI) (مؤشرقوة النهر) و (STI) (مؤشر قدرة النهر على نقل الرواسب) پراكتیزەكردنی لە ناحیەی باسنێ، دەکەوێتە پارێزگاى سلێمانى سەر بەقەزاى شارباژێرە ڕووبه‌ره‌كه‌ی ده‌گاته‌ (351.1)كم2 . ئامانج لە ئەم توێژینەوەیە دەرخستنی مەترسی ڕاماڵین و ئەو هۆکارانەی کە کاریگەری هەیە لەسەر ڕاماڵین لە ناوچەی توێژینەوە، کە تیایدا میتۆدی وەسفی و شیکاری بەکارهێنراون بۆ پێوانەکردنی ڕاماڵین. لە ئەنجامدا بەپێى مۆدێلى (SPI) پێنج ئاست لە ڕاماڵین لەناحیەی باسنێ هەیە لەنێوان زۆر لاواز کە قەبارەى دەکات (0-50) و ڕووبەرەکەى (243,3کم2) و بەڕێژەى (69,3%) ناوچەى لێکۆڵینەوەیە وڕاماڵینى زۆر بەهێز کە قەبارەى دەکات ( 177426-1001) ، و ڕووبەرەکەى (8,5کم2) و بەڕێژەى (2,4%) ناوچەى لێکۆڵینەوە ، لە قەدپاڵ وسەمتى چیاکان (سورکێو و گمۆ و هەزارکانیان و بێورێ) .بەپێى مۆدێلى (STI) پێنج ئاست بۆ گواستنەوەى نیشتەنیەکان لەناوچەی باسنێ هەیە لەنێوان زۆر لاواز و کە قەبارەى دەکات (10-0) و ڕووبەرەکەى (204.1کم2) و ڕیژەى (58.1%) ناوچەى توێژینەوە دەگرێتەوە لەگەڵ زۆر بەهێز کە قەبارەى دەکات(2014-151) ، ڕووبەرەکەى (7.2کم2) کەڕێژەى (2.1%) ناوچەى لێکۆڵینەوە دەگرێتەوە.

Keywords [کوردی]

• جیاوازی شوێنی
• ڕاماڵین وگواستنەوەی نیشتەنی
• مۆدیلی (SPI) و (STI)
• ناحیەی باسنێ