Document Type : Extracted from a master's thesis

Authors

• Ali Hidayat Al-zangana ¹
• Saman Ezadin ²

¹ وەزارەتی پەروەردە، پەرواردەی کەلار

² Kurdish Language Department, College of Education, University of Charmo, Kurdistan Region – Iraq

Abstract

Rafiq Sabir as one of the distinguished voices of Kurdish poetry, who with a sharp pen and passionate heart played an important role in the development of contemporary Kurdish poetry, is a poet whose intellectual and artistic life serves as a bright mirror reflecting the profound transformations of his era, and whose poetic journey demonstrates a remarkable transition within the vast ocean of Kurdish political poetry.
This research examines the intellectual and artistic transformation of Rafiq Sabir in his poetry (1970-1991), tracing his evolution from socialist internationalism toward Kurdish nationalism. In the initial phase, as a leftist member of the Iraqi Communist Party, he expressed ideas of unity and solidarity with oppressed nations worldwide, offering sharp criticism of imperialism and colonialism, and discussing social justice through an international poetic language. However, following the Halabja tragedy, a fundamental change occurred in his thinking as he turned toward ethnic nationalism, and his poetry became the voice of patriotic love and the preservation of language, culture, and national identity. The research reveals that Sabir was able to skillfully blend both approaches with high artistic merit and present a complete picture of the political climate of his time.

Keywords

• Rafiq Sabir
• Internationalism
• Halabja
• Nationalism

Article Title [کوردی]

ڕێڕەوی ئەنتەرناسیۆنالیزمی و ناسیۆنالیزمی لە ئەزموونی شیعریی ڕەفیق سابیردا (١٩٧٠ – ١٩٩١ )

Authors [کوردی]

• علي هیدایه‌ت الزنكنة ¹
• سامان عیزەدین ²

¹ Ministry of Education, Kalar Education

² بەشی کوردی، کۆلێژی پەروەردە، زانکۆی چەرموو، هەرێمی کوردستان – عێراق

Abstract [کوردی]

ڕەفیق سابیر وەک یەکێک لە دەنگە ناوازەکانی شیعری کوردی کە بە قەڵەمێکی بە بڕشت و دڵێکی سۆزدارەوە ڕۆڵێکی گرنگی لە گەشەی شیعری هاوچەرخی کوردی گێڕاوە، ئەو شاعیرەی کە ژیانە فیکری و هونەرییەکەی وەک ئاوێنەیەکی ڕۆشن ڕەنگدانەوەی گۆڕانکارییە قووڵەکانی سەردەمەکەیەتی و ئەزموونە شیعرییەکەی بەشێکە لە جیهانی شیعری سیاسی کوردی.
توێژینەوەکە گۆڕانکاری فیکری و هونەری ڕەفیق سابیر لە شیعرەکانیدا لە (١٩٧٠ – ١٩٩١) دەخاتەڕوو، لە ئەنتەرناسیۆنالیزمی شیوعیەوە بەرەو ناسیۆنالیزمی کوردی، لە قۆناغی یەکەمدا وەک ئەندامێکی چەپی حزبی شیوعی عێراق بیرۆکەی یەکگرتوویی و خەباتی نەتەوە ستەملێکراوەکانی جیهانی دەربڕیوە، ڕەخنەی لە سیستەمی ئیمپریالیزم و کۆڵۆنیالیزم گرتووە، و بە زمانێکی شیعری نێونەتەوەیی باسی عەدالەتی کۆمەڵایەتی کردووە، بەڵام دوای کارەساتی هەڵەبجە گۆرانکارییەکی بنەڕەتی لە بیرکردنەوەیدا ڕوو دەدات و ڕووی لە ناسیۆنالیزمی نەتەوەیی کرد و لەو بوارەدا شیعرەکانی بوونە دەنگی خۆشەویستی نیشتمان و پاراستنی زمان و کولتور و ناسنامەی نەتەوەیی، توێژینەوەکە دەریدەخات کە شاعیر توانیویەتی بە شێوازێکی هونەری بەرز هەردوو ڕێڕەوەکە تێکەڵ بکات و وێنەیەکی تەواو لە کەش و هەوای سیاسی و کۆمەڵایەتی سەردەمەکەی دەرببڕێت.

Keywords [کوردی]

• ڕەفیق سابیر
• ئەنتەرناسیۆنالیزم
• هەڵەبجە
• ناسیۆنالیزم