Document Type : Extracted from a master's thesis

Authors

• Shoxan Jamal Hama Rashid ¹
• Suzan Saadulla Abdulxany ²

¹ Kurdistan Region, Charmo University, College of Education, Kurdish Department

² Kurdistan Region, Charmo University, College of Education, Kudish Department.

Abstract

As a fundamental means of communication, language is not only a means of conveying information, but also a primary way of expressing opinions, emotions, and establishing social relationships among individuals in society. In contemporary society, which is characterized by multilingualism and multiculturalism, the phenomenon of non-linguistic barriers has emerged as one of the most important obstacles to effective communication Cosmological categories prevent individuals from understanding each other and create problems for relationships. The research uses cognitive theory, which relies on the knowledge of individuals' moods to interpret expressions. The types of barriers vary according to time, person, place and psychological aspects of individuals How (age, social status, occupation, culture and religion) become obstacles to relationships and how the expressions of these aspects are interpreted by the desire of each individual in Kurdish society Cognitive and the principles of the theory and sociolinguistics from the perspective of cognitive theory), Part III (Cosmology and a brief summary of language barriers and cosmological barriers) and explaining each of them and giving examples and detailed analysis of each.
Keywords: (barrier, mood, understanding, cognitive, Sociolinguisics).

Keywords

• Keywords: "barrier"
• " mood"
• "understanding"
• "cognitive"

Article Title [کوردی]

بەربەستە نازمانییەکانی ئاخاوتنی کوردی لە چوارچێوەی تێۆری درکپێکردندا

Authors [کوردی]

• شۆخان جمال حەمە ڕەشید ¹
• سۆزان سه‌عدوڵڵا عەبدولغەنی ²

¹ هەرێمی کوردستان ، زانکۆی چەرموو، کۆلیژی پەروەردە ، بەشی کوردی

² هەرێمی کوردستان، زانکۆی چەرموو، کۆلێژی پەروەردە، بەشی کوردی.

Abstract [کوردی]

پوختە:
زمان وەک ئامرازێکی بنەڕەتی پەیوەندی، نەک تەنها ئامرازێکە بۆ گەیاندنی زانیاری، بەڵکو ڕێگایەکی سەرەکییە بۆ دەربڕینی بیروڕا، هەست و سۆز، و دامەزراندنی پەیوەندیی کۆمەڵایەتی لە نێوان تاکەکانی کۆمەڵگادا. لە کۆمەڵگای سەردەمیدا، کە بە فرەزمانی و فرەکلتوری تایبەتمەندە، دیاردەی بەربەستە نازمانییەکان وەک یەکێک لە گرنگترین ئاستەنگەکانی پەیوەندیی کاریگەر سەریهەڵداوە، بۆیە ئەم توێژینەوەیە بە ناونیشانی (بەربەستە نازمانییەکانی ئاخاوتنی کوردی لە چوارچێوەی تیۆریی درکپێکردندا)، لە چوارچێوەی تیۆریی کۆمەڵایەتی زمانەوانی و درکپێکردن لە بەربەستەکانی پەیوەندیکردن لە ئاخاوتنی کوردیدا دەکۆڵێتەوە، باس لەوە دەکات، کە چۆن پۆلەکانی کۆزمانەوانی، ڕێگری لە لێکتێگەیشتنی تاکەکان دەکەن و گرفت بۆ پەیوەندییەکان دروستدەکەن. توێژینەوەکە سوود لە تیۆریی درکپێکردن وەردەگرێت، کە بۆ لێکدانەوەی دەربڕاوەکان پشت بە کۆزانیاری ئاوەزی تاکەکان دەبەستێت، بە پێی کات و کەس و شوێن و لایەنی دەروونی تاک جۆری بەربەستەکان دەگۆڕێت، ئەم بەربەستانە گرفتی گەورە لە پەیوەندییەکاندا دروستدەکەن و هەندێکات تێنەگەیشتنەکان سەردەکێشێت بۆ کێشەی گەورەتر، لەم توێژینەوەیەدا بەڕوونی و بە وردی کار لەسەر بەربەستی نازمانی یان کۆزمانەوانی کراوە، کە چۆن (تەمەن ، پلەوپایەی کۆمەڵایەتی، پیشە، کلتور و ئاین )، دەبنە بەربەست بۆ پەیوەندییەکان و لە لای ئاوەزی هەرتاکێکی کۆمەڵگەی کوردی چۆن دەربڕاوەکانی ئەو لایەنانە شیدەکرێتەوەو چۆن بە پێی دەوروبەر بەربەست دروست دەکەن و دەبنە هۆی تێکچوونی پەیوەندییەکان.

کلیلە وشەکان: ( بەربەست، ئاوەز، تێگەیشتن، درکپێکردن ، کۆزمانەوانی).

Keywords [کوردی]

• کلیلە وشەکان: "بەربەست"
• " ئاوەز"
• " تێگەیستن"
• "درکپێکردن"